Πάσχα στην Κέρκυρα

Όπως έχουμε πει, η Κέρκυρα έχει ξεχωριστή θέση στη ζωή μας και την καρδιά μας, μια που ο ένας από μας κατάγεται από εκεί και έχουμε ζήσει για ένα διάστημα εκεί. Οι αναμνήσεις πολλές, το νησί πανέμορφο και τα σημεία ενδιαφέροντος πολλά. Εδώ όμως θα σας πούμε για τη Πάσχα, που ομολογουμένως είναι το πιο όμορφο στην Ελλάδα, γι αυτό και συρρέουν κάθε χρόνο, χιλιάδες τουρίστες για να το απολαύσουν.

Οι εορταστικές εκδηλώσεις ξεκινούν από την Κυριακή των Βαΐων, αλλά το πραγματικά ενδιαφέρον κομμάτι, ξεκινά τη Μεγάλη Παρασκευή.

Τη Μεγάλη Πέμπτη όμως συμβαίνει κάτι που δε γίνεται πουθενά αλλού, στην Καθολική μητρόπολη, που βρίσκεται στο «Duomo» της πλατείας Δημαρχείου, υπάρχουν Δώδεκα αναμμένα κεριά και κάθε που τελειώνει κάποιο ευαγγέλιο σβήνεται και από ένα.

Ήδη τα βενετσιάνικα φανάρια που κοσμούν το Λιστόν έχουν ντυθεί με μωβ κορδέλες και μωβ λάμπες, κάτι που κάνει την ατμόσφαιρα πιο πένθιμη.

Τη Μεγάλη Παρασκευή γίνεται η περιφορά των επιταφίων όλων των εκκλησιών και των καθολικών, οι οποίες συνεορτάζουν, παρ όλη την ημερολογιακή διαφορά με το δικό μας Πάσχα, από τον καιρό της Ενετοκρατίας. Η περιφορά ξεκινά από το ναό της Παναγίας Σπηλαιώτισσας του Νέου φρουρίου από όπου βγαίνει ο πρώτος επιτάφιος, μαζί με τον επιτάφιο του ναού του Παντοκράτορα στο Καμπιέλο. Μετά ακολουθούν όλοι οι άλλοι και τελευταίος βγαίνει ο επιτάφιος της Μητρόπολης μετά τις 10 το βράδυ. Όλοι οι επιτάφιοι συνοδεύονται από φιλαρμονικές, χορωδίες και λάβαρα (που σε ένδειξη πένθους τα κρατάνε λοξά). Είναι συγκλονιστική εμπειρία να βλέπεις τους επιταφίους να διασταυρώνονται και είναι εντυπωσιακό το γεγονός, ότι ενώ κυκλοφορούν χιλιάδες πιστοί και τουρίστες στα καντούνια, επικρατεί μια κατανυκτική ησυχία και ακούγονται μόνο οι ήχοι των πνευστών, της κάθε φιλαρμονικής.

Επίσης συγκλονιστικό είναι να βλέπεις τον επιτάφιο της καθολικής εκκλησίας που είναι το ομοίωμα του Χριστού, ξαπλωμένο.

Απ ότι έμαθα πρόσφατα, οι επιτάφιοι που βγαίνουν είναι 33 όσα και τα χρόνια του Χριστού!

Ο επιτάφιος της Μητρόπολης που βγαίνει τελευταίος, είναι ο πιο μεγαλοπρεπής. Κάνει τη μεγαλύτερη βόλτα, με συνοδεία του Ιερού Κλήρου και των αρχών του τόπου, όλες τις φιλαρμονικές, που παίζουν πένθιμα εμβατήρια, σχολεία, προσκόπους και χιλιάδες τουρίστες.Το Μεγάλο Σάββατο ξεκινά δυναμικά στην εκκλησία της Παναγίας των ξένων, όπου στις 6 το πρωί αναβιώνει το έθιμο του σεισμού, που γίνεται με το κούνημα των στασιδίων και των καντηλιών του ναού.

Αργότερα γίνεται η λιτανεία του σκηνώματος του Αγίου Σπυρίδωνα (που καθιερώθηκε το 1550 όταν η πόλη σώθηκε από λιμό) και η εκφορά του επιταφίου του ναού, κάτι που επίσης κρατά από την Ενετοκρατία, όταν είχε απαγορευτεί η περιφορά των επιταφίων τη Μ. Παρασκευή και επιτρεπόταν μόνο του Αγίου, το Μ. Σάββατο.

Και φτάνουμε στο πιο εντυπωσιακό σημείο των εορτασμών, όταν στις 11 το πρωί η καμπάνα της μητρόπολης σημαίνει την πρώτη ανάσταση και ξεκινάει το έθιμο των μπότηδων. Κάτι που συμβαίνει μόνο στην Κέρκυρα, από όλα τα σπίτια ρίχνουν από τα παράθυρα και τα μπαλκόνια, που είναι στολισμένα με ένα κόκκινο πανί, πήλινα κανάτια και στάμνες γεμάτες νερό. Είναι ένα έθιμο που συμβολίζει την απομάκρυνση της κακοτυχίας και γι αυτό το λόγο, πολύς κόσμος παίρνει κομμάτια από τους σπασμένους μπότηδες σπίτι του. Φυσικά το πιο εντυπωσιακό σημείο για να το παρακολουθήσεις είναι το Πεντοφάναρο και το Λιστόν, όπου συγκεντρώνεται απίστευτο πλήθος κόσμου. Μετά το σπάσιμο των μπότηδων, οι φιλαρμονικές ξεκινούν να παίζουν και πάλι.

Άλλο ένα έθιμο του Μεγάλου Σαββάτου είναι αυτό του μαστέλλου, που γίνεται στην Πίνια (το εμπορικό κέντρο της πόλης). Το μαστέλλο (ένα μεγάλο βαρέλι) στολισμένο με φοίνικες και μυρτιές, είναι τοποθετημένο εκεί, από προηγούμενες μέρες και οι περαστικοί ρίχνουν μέσα κέρματα. Μετά την πρώτη ανάσταση παλιότερα, οι “πινιαδόροι”, πετούσαν μέσα τον πρώτο περαστικό που έπιαναν, ο οποίος έπαιρνε όμως και όλα τα χρήματα που είχε μέσα το βαρέλι. Σήμερα πέφτει κάποιος συγκεκριμένος μέσα στο βαρέλι.

Το μαστέλλο

Το βράδυ του Μ. Σαββάτου η Ανάσταση γιορτάζεται φαντασμαγορικά. Στις 10 γίνεται η λειτουργία στην καθολική μητρόπολη και στις 11 στην ορθόδοξη. Το Άγιο Φως παραδίδεται στο Πεντοφάναρο και λίγο πριν τα μεσάνυχτα η ακολουθία της Ανάστασης μεταφέρεται στη Σπιανάδα, όπου και ψάλλεται το «Χριστός Ανέστη», με τις τρεις Φιλαρμονικές της πόλεως να παίζουν το εμβατήριο «Έρχονται οι Γραικοί», τον ύμνο της Ένωσης της Επτανήσου με την Ελλάδα. Τότε, από το φρούριο, ξεκινούν τα πυροτεχνήματα που είναι μεγαλειώδη, με εντυπωσιακά χρώματα και σχηματισμούς.

Μετά απ αυτό ο κόσμος σιγά σιγά αποχωρεί, για να πάει να απολαύσει τα τσιλίχουρδα (την τοπική μαγειρίτσα).

Την Κυριακή του Πάσχα γίνεται η περιφορά της Ανάστασης σε κάθε εκκλησία και οι φιλαρμονικές πρωταγωνιστούν και πάλι. Το ψήσιμο του αρνιού δεν ήταν έθιμο της Κέρκυρας. Το μεσημέρι της Κυριακής οι Κερκυραίοι συνήθιζαν να τρώνε αυγολέμονο με δυο τρία είδη κρεατικών και το αρνί το έψηναν τη δεύτερη μέρα του Πάσχα. Τώρα πια όμως, ακολουθούν κι αυτοί τη συνήθεια των υπολοίπων.

Παρόλο το πλήθος που συγκεντρώνεται και το σπρώξιμο που θα βιώσεις το Μ. Σάββατο στο Πεντοφάναρο για να δεις τα κανάτια (μπότηδες), δε χάνεις ούτε μια στιγμή το θρησκευτικό αίσθημα και την κατάνυξη που σε πλημμυρίζει.

Σχολιάστε