16 Ιανουαρίου 2022
Ένα πάρκο, αγαπημένος προορισμός τα προηγούμενα χρόνια, όταν τα παιδιά μας ήταν ακόμα μικρά, όπου έχουν παίξει πάρα πολύ, έχουν κάνει ποδήλατο, έχουν ταΐσει τα ψάρια και τις πάπιες (αγαπημένη δραστηριότητα), έχουν επισκεφθεί εκθέσεις, έχουν πετάξει χαρταετό την καθαρή Δευτέρα και γενικά έχουν κάνει πολλά και διάφορα. Το πιο σημαντικό όμως ήταν ότι μπορούσαν να απολαύσουν ανέμελα το παιχνίδι τους χωρίς περιορισμούς, σε ένα χώρο άνετο και περιφραγμένο που προσφέρει πολλές δυνατότητες.
Το Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης “Αντώνης Τρίτσης”, γνωστό και ως Μητροπολιτικό Πάρκο “Αντώνης Τρίτσης”, είναι το μεγαλύτερο πάρκο της Αττικής και ένα από τα μεγαλύτερα της Ελλάδας. Είναι 1200 στρέμματα και συνορεύει με 3 δήμους. Το επισκέπτονται περίπου 15,000-16,000 άνθρωποι τα Σαββατοκύριακα και ακόμα περισσότεροι τις αργίες. Η μελέτη για την δημιουργία του ξεκίνησε το 1987 και το 1993 προχώρησαν στη δημοπράτηση του έργου.
Εκτός από το πράσινο, έχει 6 τεχνητές λίμνες, στις οποίες το νερό ανακυκλώνεται με τεχνητό κανάλι, δημιουργώντας την αίσθηση του ποταμιού.
Έχει παιδική χαρά, αγορά βιολογικών προϊόντων, καφέ και ταβέρνα, αλλά και χώρους με τραπεζάκια για πικ νικ. Επίσης προσφέρεται για δραστηριότητες όπως παρατήρηση πουλιών ( η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία έχει καταγράψει 145 διαφορετικά είδη, πολλά από τα οποία θεωρούνται σπάνια για το αστικό περιβάλλον), δενδροφυτεύσεις, ποδηλατάδες, πεζοπορία κλπ. Επίσης διαθέτει χώρο στάθμευσης χωρίς χρέωση όπως και δωρεάν είσοδο.
Όταν πρωτοάνοιξε, ήταν πραγματικά ένας παράδεισος. Υπέροχο μέρος, με πολύ πράσινο, άπλετο χώρο, γρασίδι για ξεκούραση και φαγητό, χαριτωμένες γέφυρες, καφετέρια, που έδινε την ευκαιρία στους γονείς, να πιούν έναν καφέ, με τα παιδιά τους να παίζουν σε ασφαλή χώρο, ακόμα και ένα μίνι οικολογικό χωριό, όπου εκτίθεντο παραδοσιακά, βιολογικά προϊόντα συλλόγων από όλη την Ελλάδα, αλλά και μεζεδοπωλείο.
Το πάρκο ξεκίνησε με μεγάλες προοπτικές, αλλά δυστυχώς σκόνταψε στη γραφειοκρατία. Ένας υπέροχος χώρος, που θα μπορούσε να είναι το διαμάντι της Αττικής, έχει αφεθεί πια στην τύχη του, με αποτέλεσμα να βρίσκεται σε μάλλον άσχημη κατάσταση. Σκουπίδια και χαλασμένα παιχνίδια είναι περισσότερο επικίνδυνα για τα παιδιά, παρά διασκεδαστικά. Η κεντρική καφετέρια ενώ είχε κλείσει, την τελευταία φορά που πήγαμε είχε ανοίξει ξανά, το οικολογικό χωριό υπολειτουργεί, αλλά εκτός από ένα συνεργατικό καφενείο που λειτουργούσε, τώρα έχει ανοίξει άλλο ένα μαγαζί, που μάλλον έχει και φαγητό, να εξυπηρετεί τον κόσμο. Παρόλα αυτά, αξίζει να το επισκεφτεί κανείς, γιατί προσφέρει ηρεμία και γαλήνη και δεν παύει να είναι ένας χώρος πράσινου μέσα στην τεράστια τσιμεντούπολη.
Στο πάρκο όμως υπάρχουν ακόμα αξιόλογα πράγματα που μπορεί να δει κάποιος. Από δω υπάρχει η δυνατότητα να επισκεφτεί κανείς τον Πύργο της βασίλισσας Αμαλίας (με είσοδο), από την εποχή του Όθωνα, όπου γίνονται προγραμματισμένες επισκέψεις, το οινοποιείο, όπου γίνονται εκδηλώσεις γευσιγνωσίας και τον ιππικό όμιλο.
Η ξενάγηση στον Πύργο Βασιλίσσης είναι μια μοναδική εμπειρία. Διαρκεί 2,5 ώρες και κοστίζει 12 ευρώ το άτομο. Η κράτηση θέσης πρέπει να γίνει λίγες μέρες πριν, γιατί συνήθως έχει αρκετό κόσμο. Υπάρχει πάρκινγκ που εξυπηρετεί τους επισκέπτες και η είσοδος γίνεται από το Odeon Escape Center.
Ξεκινά με την υποδοχή στους στεγασμένους χώρους του κτήματος, όπου γίνεται μια πρώτη γνωριμία και ενημέρωση σχετικά με την ιστορία του πύργου και το ρόλο που έπαιξε στην ανάπτυξη της γεωργίας στην περιοχή, καθώς και μια ιστορική αναδρομή στη βασιλεία του Όθωνα και της Αμαλίας. Είναι αρκετά επιμορφωτική και ο πρόεδρος του συλλόγου για την διατήρηση του Πύργου, είναι εξαιρετικός αφηγητής.
Από ότι μαθαίνουμε, βασικό μέλημα της βασίλισσας Αμαλίας αναδείχθηκε, σε όλη την περίοδο της βασιλείας του συζύγου της, η αναμόρφωση των χώρων πρασίνου στην Αθήνα και ιδιαίτερα η δημιουργία του Βασιλικού Κήπου (σήμερα Εθνικός Κήπος) της Αθήνας. Μέσα σε αυτό το σκεπτικό αγόρασε το κτήμα στα Λιόσια έκτασης 2500 μ. όπου δημιουργήθηκε ένα πρότυπο Κέντρο Γεωργίας και Κτηνοτροφίας. Επηρεασμένη από το όραμα της “Μεγάλης Ιδέας” (την απελευθέρωση του Γένους – όλου δηλαδή του Ελληνισμού) στους έξι φυσικούς λοφίσκους που υπήρχαν στο αγρόκτημα προστέθηκε το 1857 με εντολή της και ένας έβδομος τεχνητός. Στους λόφους αυτούς η βασίλισσα έδωσε ονόματα Αργοναυτών. Ιάσων, Πολυδεύκης, Κάστωρ, Θησέας, Ηρακλής, Ορφεύς, Πηλεύς. Η ίδια έδωσε στο κτήμα την επωνυμία ‘Επτάλοφος”, όπως ονομάζεται αλλιώς και η Κωνσταντινούπολη. Σήμερα δεν γνωρίζουμε, ποιος από τους λόφους αυτούς είναι ο τεχνητός.
Μετά από την ενημέρωση, προχωράμε στην επίσκεψη του κτήματος, αφού περάσουμε πρώτα από το χώρο του Οινοποιείου, που γεννήθηκε από το όραμα της βασίλισσας Αμαλίας για την δημιουργία μιας πρότυπης αγροτικής εγκατάστασης, στην οποία θα δοκιμάζονται καινούριες παραγωγικές μέθοδοι για τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής γεωπονίας. Τα αμπέλια ήταν μια από τις πρώτες καλλιέργειες του κτήματος και για την διαμόρφωση του πρώτου αμπελώνα των 180 στρεμμάτων, προσελήφθησαν έμπειροι αμπελουργοί από τα Μέγαρα. Σήμερα καλλιεργούνται μόνο 40 στρέμματα, αλλά ακολουθούν τα πρότυπα εκείνης της εποχής, με καθαρά βιολογικές μεθόδους. Στο κτήμα του Πύργου πέρα από τις ελιές και τις λίγες πια φιστικιές συναντούμε αμυγδαλιές, μουριές, πεύκα και κυπαρίσσια ενώ καλλιεργούνται και αρωματικά φυτά τα οποία πωλούνται στο πωλητήριο του πύργου.
Πέρα από τις καλλιέργειες η Βασίλισσα Αμαλία είχε δημιουργήσει επίσης στο κτήμα ένα πρότυπο κέντρο κτηνοτροφίας με πολλά οικόσιτα ζώα. Πηγές αναφέρουν ότι στο κτήμα υπήρχαν αγελάδες, κότες, μελίσσια αλλά και πρόβατα της ράτσας «μερινό» καθώς και ένα ζευγάρι καμηλοπαρδάλεις. Για τις αγροτικές εργασίες και το όργωμα χρησιμοποιούνταν γέρικα άλογα της βασιλικής οικογένειας τα οποία με αυτό τον τρόπο προσέφεραν για μεγαλύτερο διάστημα τις υπηρεσίες τους. Σήμερα στο κτήμα συναντούμε άλογα, κότες και μελίσσια. Η ενοικίαση των στάβλων δίνει τη δυνατότητα στα άλογα να φιλοξενούνται και να αθλούνται σε ένα ιδανικό περιβάλλον. Έντονη είναι επίσης η παρουσία αρκετών πράσινων παπαγάλων.
Στη συνέχεια προχωράμε στην επίσκεψη στον Πύργο (εσωτερικά και εξωτερικά). Ο Πύργος της Βασιλίσσης είναι η βασιλική έπαυλη που κατασκευάστηκε στη θέση ενός παλιού πύργου. Το κτίσμα είναι γοτθικού ρυθμού κατ ‘απομίμηση του πύργου Ηochenschwangau στην Βαυαρία όπου γεννήθηκε ο Όθωνας. Το κτίριο στην Επτάλοφο εγκαινιάστηκε στις 13/25 Αυγούστου του 1854, ημέρα των γενεθλίων του Βασιλιά Λουδοβίκου, πατέρα του Όθωνα. Η Αμαλία θέλησε μ’ αυτόν τον τρόπο να ευχαριστήσει και να τιμήσει τον πεθερό της, ο οποίος ήταν και ο βασικός χρηματοδότης του εγχειρήματος.
Ο άμεσος περιβάλλων χώρος, καταπράσινος, με τους φοίνικες να κυριαρχούν, στολίζεται από αγάλματα ρομαντικού ύφους, σαρκοφάγους κι ένα σιντριβάνι. Ακόμη μερικά εντυπωσιακά στοιχεία: ο πύργος δεν διέθετε ποτέ τουαλέτα ή μαγειρείο. Βρίσκονταν σε πλαϊνά κτήρια, τα οποία επίσης διασώζονται. Λέγεται πως η Αμαλία δεν κοιμήθηκε ποτέ σ’ αυτόν, προτιμώντας ένα μικρότερο οίκημα. Ο κυρίως πύργος λειτουργούσε μόνο ως χώρος υποδοχής. Ο Όθωνας δεν τον προτιμούσε και γι’ αυτό η τότε βασίλισσα τον επισκεπτόταν μόνη της.
Η Αμαλία, λάτρευε τις παραδοσιακές φορεσιές της Ελλάδας και χρησιμοποιούσε στοιχεία τους στα ενδύματά της! Επειδή θεωρούσε ότι έχει χοντρά χέρια, φορούσε πάντα μακριά μανίκια!
Το εσωτερικό του είναι εντυπωσιακό. Η έντονα κυανή ατμόσφαιρα των τοίχων και της οροφής με τη χρυσή γεωμετρική διακόσμηση, το ξύλινο πάτωμα από διαφορετικά είδη ξύλου στα πρότυπα της σχολής του Μονάχου, ο χρυσοποίκιλτος και έντονα χρωματικός σε μπλε και κόκκινες ζώνες διάκοσμος, τα μικροέπιπλα και τα φωτιστικά σε καθαρά γοτθικό ρυθμό, αναδεικνύουν τη βούληση της Αμαλίας να προβάλει μια ρομαντική διακοσμητική τάση.
Τα οικόσημα και ο περίτεχνος διάκοσμος εντυπωσιάζουν!
Η ξενάγηση στο δεύτερο όροφο του Πύργου γίνεται πάντα χωρίς παπούτσια για λόγους προστασίας του εξαιρετικού παρκέ-μαρκετερί. Το σταθερό ξύλο της κυκλικής σκάλας, είναι από ολόκληρο κυπαρίσσι και τοποθετήθηκε πρώτο αυτό και γύρω τους φτιάχτηκε η σκάλα και η τοιχοποιία, γιατί ήταν τόσο μεγάλο σε μέγεθος, που δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά.
Μετά την έξωση των βασιλέων, το κτήμα πέρασε αρχικά στο κράτος και τη διαχείρισή του ανέλαβε το Υπουργείο Οικονομικών. Στη συνέχεια παραδόθηκε στο νέο βασιλέα Γεώργιο. Το 1863 το κτήμα αποδόθηκε και πάλι στον Όθωνα και μετά το θάνατό του αγοράστηκε από τον βαρόνο Σίνα για να πουληθεί στην οικογένεια Γεωργίου Παχή και τέλος στην οικογένεια Σερπιέρη.
Η ξενάγηση ολοκληρώνεται με τη γευστική δοκιμή των εξαιρετικών κρασιών του κτήματος συνοδεία χορτόπιτας και τυριών. Πολύ όμορφη εμπειρία, που μας δίνει την ευκαιρία να μάθουμε κάποια πράγματα για το πως να δοκιμάζουμε ένα κρασί, πως να εκτιμάμε τα αρώματα και τις γεύσεις που αναδύει και πως να το ταιριάζουμε με το φαγητό μας (food pairing).
Τέλος στο χώρο του Πάρκου, υπάρχει ακόμα το “Κέντρο της Γης”, το οποίο, σύμφωνα με το σάιτ του, “σκοπό έχει να εμπνεύσει στους ανθρώπους την απαραίτητη αυτοπεποίθηση ώστε να μπορούν να απολαύσουν και να εκτιμήσουν τη δύναμη της ζωής και της φύσης.” Ο χώρος περιλαμβάνει τις καλλιέργειες, υπόστεγα όπου βρίσκονται χρηστικά αντικείμενα παλαιότερων εποχών, χώρος περιβαλλοντικής μελέτης και χώρος επιμόρφωσης για την ανακύκλωση.
Πραγματικά είναι ένα υπέροχο μέρος και ελπίζω κάποια στιγμή να ξαναβρεί τη χαμένη του αίγλη.
Ενημερωτικά, στο πάρκο αυτό τα τελευταία χρόνια γίνεται και το φεστιβάλ της ΚΝΕ.
Τα ιστορικά στοιχεία προέρχονται από το site του Πύργου της Βασιλίσσης!