26-30 Δεκεμβρίου 2021
Ξεκινήσαμε για το Βερολίνο την άλλη μέρα των Χριστουγέννων με το αεροπλάνο και προσγειωθήκαμε στο αεροδρόμιο του Βραδεμβούργου το μεσημέρι. Φύγαμε από την Αθήνα με 15 βαθμούς θερμοκρασία και λιακάδα και από το αεροπλάνο βλέπαμε τη Γερμανία, καθώς κατεβαίναμε, παγωμένη. Όταν φτάσαμε το θερμόμετρο έδειχνε -7 βαθμούς.
Το αεροδρόμιο δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλο, είναι κάπως μπερδευτικό και αρκετά άδειο (από καθίσματα τουλάχιστον). Έχει όμως ένα εντυπωσιακό άγαλμα του Ίκαρου πεσόντα, μέσα σε ένα γυάλινο δωμάτιο, που μας κίνησε το ενδιαφέρον.
Αφού ενημερωθήκαμε από το γραφείο πληροφοριών, για το πως μπορούμε να πάμε στην πόλη, κατευθυνθήκαμε προς το σταθμό του τραίνου, που επικοινωνεί με το αεροδρόμιο υπογείως, βγάλαμε ένα εισιτήριο των 3,80 ευρώ και σε λιγότερο από 10 λεπτά ένα διώροφο τραίνο του προαστιακού εμφανίστηκε, για να μας μεταφέρει στον προορισμό μας. Μέσα ήταν πεντακάθαρο, σαν καινούριο και παρείχε τη δυνατότητα να φορτίσεις και το κινητό σου!
Η διαδρομή ήταν ενδιαφέρουσα, καθώς μας έδωσε την ευκαιρία να πάρουμε μια ιδέα από τα προάστια της πόλης. Είδαμε εμπορικά και βιομηχανικά πάρκα, με επιβλητικά και μοντέρνα κτήρια, μια περιοχή με ξύλινα σπίτια και παράγκες, που μάλλον ήταν απομονωμένη με συρματόπλεγμα και περιοχές με όμορφα διώροφα κυρίως, σπίτια, με αυτές τις ιδιαίτερες κεραμοσκεπές, στοιχισμένα στην εντέλεια και πλαισιωμένα με πάρκα και πλατείες γεμάτα δέντρα.
Φτάσαμε στο σταθμό μετά από μισή ώρα περίπου και εντυπωσιαστήκαμε. Πλατφόρμες σε τρία επίπεδα, με 4-6 γραμμές σε κάθε επίπεδο. Μας πήρε λίγη ώρα να προσανατολιστούμε και να βρούμε την έξοδο, αλλά τα καταφέραμε. Το ξενοδοχείο ήταν πολύ κοντά στο σταθμό, οπότε αφήσαμε τα πράγματά μας και ξεκινήσαμε την εξερεύνηση.
Βγαίνοντας από το ξενοδοχείο, περάσαμε τον ποταμό Σπρεε, διασχίσαμε μια τεράστια πλατεία, με ένα σύγχρονο κτήριο επιχειρήσεων και βρεθήκαμε μπροστά από το Reichstag ή Budestag, το κτήριο του Ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου της Γερμανίας. Μπροστά του απλώνεται ένα τεράστιο πάρκο, που για κάποιο λόγο ήταν περιφραγμένο και κλειστό.
Λίγο πιο πέρα βρίσκεται ένα υπέροχο πάρκο, το Tiergarten και η Πύλη του Βραδεμβούργου (Brandenburger Tor).
Η Πύλη είναι ένα από τα πιο γνωστά αξιοθέατα και σύμβολο του Βερολίνου, που βρίσκεται στην κορυφή της κεντρικής λεωφόρου Unter den Linden (που σημαίνει “κάτω υπό τις φιλύρες”) και η αρχιτεκτονική του βασίστηκε στα Προπύλαια της Ακρόπολης των Αθηνών. Έχει δωρικούς κίονες, οι οποίοι περιστοιχίζονται από παραστάσεις της ελληνικής μυθολογίας και δεξιά και αριστερά, υπάρχουν δύο περίπτερα που κάποτε έλεγχαν τη μετακίνηση από το Δυτικό προς το Ανατολικό Βερολίνο καθώς εκεί ακριβώς βρισκόταν το σύνορο της διαιρεμένης πόλης.
Πάνω στην πύλη δεσπόζει το Τέθριππο της Νίκης, το οποίο το 1806 μεταφέρθηκε από τον Ναπολέοντα στο Παρίσι, μετά την υποταγή της Πρωσίας, όμως 8 χρόνια αργότερα επιστράφηκε στην πόλη και ενισχύθηκε η διακόσμησή του.
Μπροστά από την πύλη, απλώνεται μια πλατεία, η Pariser Platz, που συνεχίζει σαν πολύ φαρδιά νησίδα, ανάμεσα σε δυο δρόμους. Υπέροχα δέντρα, γυμνά από φύλλα, αλλά στολισμένα με χιλιάδες εορταστικά λαμπάκια, στοιχισμένα δεξιά και αριστερά, σχηματίζουν μια πολύ όμορφη και συμμετρική εικόνα.
Συνεχίζουμε τη βόλτα μας, ψάχνοντας παράλληλα για κάποιο εστιατόριο, γιατί είναι ώρα φαγητού. Συναντάμε καταστήματα κυρίως ξένης κουζίνας, αλλά φυσικά, όπως πάντα, ψάχνουμε για κάποιο με τοπικά φαγητά. Μετά από πολύ περπάτημα και αφού έχουμε απελπιστεί, αποφασίζουμε, να παρακάμψουμε τις απόψεις μας και μπαίνουμε σε ένα ιταλικό εστιατόριο, το Roma, παραδοσιακό και ζεστό (κυριολεκτικά και μεταφορικά, άλλωστε είπαμε ότι έχει -7 βαθμούς και έχει αρχίσει να νυχτώνει). Το φαγητό είναι υπέροχο και οι τιμές, παραδόξως, καλύτερες από ότι σε αντίστοιχο μαγαζί στην Αθήνα. Παραδόξως, γιατί απ ότι έχουμε μάθει, το φαγητό στο Βερολίνο είναι γενικά ακριβό.
Φεύγοντας από το εστιατόριο, συνεχίσαμε τη βόλτα μας κατευθυνόμενοι προς μία από τις πολλές υπαίθριες χριστουγεννιάτικες αγορές της πόλης. Στο δρόμο συναντάμε πολλά εμπορικά κέντρα, ογκώδη, μοντέρνα κτήρια, αλλά και μπρούντζινα αγάλματα, γκράφιτι σε απομεινάρια του τείχους, αλλά και κουβούκλια, όπου γίνονται δωρεάν rapid tests σε όποιον θέλει.
Η χριστουγεννιάτικη αγορά που επισκεπτόμαστε, η Ζεντάρμενμαρκτ (Gendarmenmarkt), έχει 1 ευρώ είσοδο (είναι η μοναδική που έχει εισιτήριο, από όσες πήγαμε) και πολύ αυστηρό έλεγχο, όπως και παντού άλλωστε, σχετικά με τον covid, παρόλο που είναι υπαίθρια.
Υπέροχα ξύλινα σπιτάκια, με ψεύτικες κεραμοσκεπές ή τέντες, που όμως έχουν ακόμα και υδρορροές, πουλάνε από χριστουγεννιάτικα στολίδια και δώρα, μέχρι ρούχα και street food, όλα πολύ προσεγμένα και ιδιαίτερα. Υπάρχουν πάγκοι με στέγαστρο, όπου μπορείς να ακουμπήσεις το φαγητό ή το ποτό σου, στο όρθιο, αλλά και κλειστοί στεγασμένοι χώροι, με θέρμανση, που προσφέρουν τοπική κουζίνα και μπύρα σε μεγάλους πάγκους με καθίσματα.
Γύρω από την πλατεία, όπου βρίσκεται η αγορά, βλέπουμε τη Γαλλική Εκκλησία, τη Γερμανική Εκκλησία και το Μέγαρο Μουσικής, τρία αριστουργηματικά κτίρια. Μπροστά από την Όπερα έχει στηθεί μια σκηνή και την ώρα που περνάμε γίνεται ένα δρώμενο, που μοιάζει με μπουρλέσκ και stand up comedy μαζί. Στην είσοδο της όπερας έχει τοποθετηθεί μια τεράστια ντισκόμπαλα, που ενισχύει την κωμική εικόνα! Παρακολουθούμε λίγο το σόου, αλλά δεν καταλαβαίνουμε τίποτα, καθώς φυσικά μιλάνε γερμανικά!
Πίνουμε από ένα glühwein (κόκκινο ζεστό κρασί με μπαχαρικά και φλούδες εσπεριδοειδών), για να ζεσταθεί το μέσα μας και είναι ιδιαίτερα απολαυστικό! Είναι άλλωστε παράδοση στη Γερμανία, για τις γιορτές και θα την τιμήσουμε δεόντως τις μέρες που θα μείνουμε στην πόλη!
Η επόμενη μέρα ξεκινά με το λεωφορείο και επίσκεψη στη Στήλη της Νίκης (Siegessaule)!Εντυπωσιακό μνημείο 67 μέτρων, αφιερωμένο στις νίκες της Πρωσίας τον 19ο αιώνα, με το γλυπτό της θεάς Νίκης στην κορυφή!
Επίσης εντυπωσιακή είναι και η υπόγεια διάβαση που οδηγεί στον κυκλικό κόμβο, όπου βρίσκεται το μνημείο. Εκτός από τις εισόδους της, που είναι σαν σπιτάκια με κίονες, στο υπόγειο, υπάρχουν οθόνες με φωτεινά πίξελ που σχηματίζουν τη μορφή σου, καθώς περνάς, μέσω μιας σειράς αισθητήρων. Ένα τεχνολογικό τρικ, που τραβάει τα βλέμματα.
Φεύγοντας από τη Στήλη της Νίκης επισκεπτόμαστε ένα άλλο μνημείο που βρίσκεται μέσα στο πάρκο Tiergarten, του Όττο Μπίσμαρκ, του εμπνευστή και ενοργανωτή της ενωμένης Γερμανίας και πρώτου της Καγκελάριου. Επιβλητικό σε νεομπαρόκ στυλ, βρισκόταν αρχικά (1901) μπροστά από το κτήριο του Ράιχσταγκ και μεταφέρθηκε στη σημερινή του θέση το 1938, με εντολή του Χίτλερ.
Περπατάμε μέσα στο τεράστιο πάρκο, που είναι γεμάτο αγάλματα και μνημεία, όπως αυτό της μουσικής, με τα αγάλματα των Μπετόβεν, Μότσαρτ, Χάυντν και Μπαχ, αλλά και το επιβλητικό Global Stone Project, μία δημιουργία που αποτελείται από μεγάλες πέτρες, τοποθετημένες σε κύκλο, που αντιπροσωπεύουν τις πέντε ηπείρους και προέρχονται από την κάθε μία από αυτές. Αντίστοιχες πέτρες έχουν τοποθετηθεί σε κάθε μία από τις ηπείρους, από τις οποίες προέρχονται και κάθε χρόνο στις 21 Ιουνίου, το φως του ήλιου ενώνει όλες αυτές τις πέτρες, αντανακλώντας πάνω τους τις ακτίνες του. Ο θεατής καλείται να συμμετάσχει στην διαδικασία που αφορά στην παγκόσμια συνειδητοποίηση της ειρήνης, χρησιμοποιώντας τη φαντασία του, για να ενώσει τις αόρατες αυτές 5 ακτίνες, ώστε να σχηματιστεί ένας κύκλος που συμβολίζει την ενωμένη ανθρωπότητα! Απίστευτο μνημείο, από το οποίο δυστυχώς και για κάποιο άγνωστο λόγο, έλειπε η μία ήπειρος.
Συνεχίζουμε τη βόλτα μας και φτάνουμε στο Μνημείο του Ολοκαυτώματος (Holocaust-Mahnmal), το οποίο δημιουργήθηκε μόλις το 2003 από τον αμερικάνο μηχανικό Πίτερ Άιζενμαν. 2711 γκρι, τεράστιοι, πέτρινοι, παραλληλόγραμμοι, ανισομεγέθεις όγκοι, τοποθετημένοι ο ένας δίπλα στον άλλο, με τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργούν διαδρόμους, αναπαριστούν τον μεγάλο αριθμό των Εβραίων και την ταχύτητα, με την οποία εξοντώθηκαν από τους ναζί τη μαύρη δωδεκαετία του ναζισμού (1933-1945), ακριβώς όπως ο επισκέπτης, εμφανίζεται και χάνεται περπατώντας ανάμεσα στους όγκους από τσιμέντο, με τα διαφορετικά ύψη. Οι διακυμάνσεις που έχει το έδαφος, δηλώνουν την αβεβαιότητα μέσα στην οποία ζούσαν οι Εβραίοι και για το τι τους επιφύλασσε το μέλλον. Μεγάλη η αξία του και η ιστορία του.
Πολύ κοντά βρίσκεται και το Μνημείο του Τείχους, όπου διατηρούνται κομμάτια του, αλλά και μεταλλικές βέργες που αναπαριστούν το τείχος και ορίζουν τα σημεία από τα οποία περνούσε. Αυτό που καθιστά το συγκεκριμένο τμήμα μοναδικό, είναι ότι έχει διατηρηθεί και η περιοχή πίσω από αυτό -μια περιοχή που μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’80 ήταν ναρκοθετημένη και γεμάτη συρματοπλέγματα, ενώ φρουρείτο διαρκώς από άγρια σκυλιά και οπλισμένους φαντάρους.
Προχωρώντας βλέπουμε στην αυλή ενός κτηρίου το πράσινο ανθρωπάκι, που εμφανίζεται στα φανάρια. Δυστυχώς δεν μάθαμε τι αντιπροσωπεύει.
Στην χριστουγεννιάτικη αγορά της πλατείας Ποτσνταμερ (POTSDAMER PLATZ), βλέπουμε εκτός των άλλων και μια προσομοίωση χιονοδρομικής τσουλήθρας με τεράστια μπαλόνια τύπου ντόνατς, για παιδιά. Η πλατεία ήταν κάποτε πολύ ζωντανή και γεμάτη κόσμο. Ισοπεδώθηκε το 1943 από τους βομβαρδισμούς των συμμάχων και μετατράπηκε σε νεκρή ζώνη, μετά την ανέγερση του τοίχους. Το 1994 άρχισε η ανοικοδόμησή της και σήμερα είναι ένα από τα πιο σύγχρονα κέντρα του δυτικού κόσμου, με μοντέρνα κτήρια και ουρανοξύστες, με πιο εντυπωσιακό το Sony Center. Υπάρχουν ακόμα κομμάτια του τείχους, για να θυμίζουν την πορεία της.
Επόμενη επίσκεψη είναι στο μουσείο των κατασκόπων (DEUTSCHES SPIONAGE MUSEUM). Στο κτίριο όπου βρισκόταν το αρχηγείο της ανατολικογερμανικής μυστικής αστυνομίας, σήμερα μπορεί ο επισκέπτης να δει τα αντικείμενα και να μάθει τις μεθόδους, που χρησιμοποιούσαν οι κατάσκοποι, κατά τις περιόδους των Παγκοσμίων Πολέμων, του Ψυχρού πολέμου και όχι μόνο. Ρολόγια-μαγνητόφωνα, φορτηγάκια-κέντρα συνακροάσεων, κρυφές φωτογραφικές μηχανές σε απίθανα αντικείμενα καθημερινή χρήσης, κωδικοποιητικές μηχανές, με πιο σημαντική αυτή του ENIGMA και ένα σωρό άλλα είδη, που δεν μπορείς να φανταστείς. Υπέροχα διαδραστικά παιχνίδια, που σε βάζουν κι εσένα στην ατμόσφαιρα της κατασκοπείας και ένα αφιέρωμα στον πιο γνωστό κινηματογραφικό κατάσκοπο, τον Τζέημς Μποντ. Με εισιτήριο 12 ευρώ, περάσαμε 3 συναρπαστικές ώρες και το ευχαριστηθήκαμε πολύ. Έχεις την ευκαιρία, τέλος, να ντυθείς με ρούχα και περούκες από ένα βεστιάριο και να φωτογραφηθείς με φόντο, διάφορες εικόνες, περιοχών. Ανεβάζεις τη φωτογραφία σου στο Instagram και μπορείς να την τυπώσεις, από το αυτόματο μηχάνημα του μουσείου! Εννοείται ότι το κάναμε κι εμείς!
Μία επίσκεψη σε ένα από τα πολλά και τεράστια εμπορικά κέντρα και μια βόλτα στην κοντινή χριστουγεννιάτικη αγορά για το καθιερωμένο ζεστό και αρωματικό κρασί, έκλεισε τη μέρα μας.
Την επόμενη μέρα επισκεφθήκαμε το μουσείο των Εβραίων (Jüdisches Museum Berlin). Το μουσείο στεγάζεται σε ένα υπέροχο κτίριο με δύο πτέρυγες, την παλαιά σε μπαρόκ ρυθμό και τη νέα, που εξωτερικά θυμίζει έναν τεράστιο κεραυνό, σχεδιασμένη από τον Αμερικανό αρχιτέκτονα Ντάνιελ Λίμπεσκιντ, ο οποίος αναζήτησε ένα τρόπο, για να διηγηθεί, πως η εβραϊκή κοινότητα της Γερμανίας, απομονώθηκε και εξοντώθηκε από τους ναζιστές. Το κτίριο μοιάζει να αφηγείται με τη δική του φωνή την ιστορία του γερμανικού εβραϊσμού. Επιστολές, αντικείμενα οικιακής χρήσης, προσωπικά είδη (υπήρχε και ένα νυφικό, με τη φωτογραφία του γάμου), που εκτοπίστηκαν και εξοντώθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Σταδιακά η θλίψη και η οδύνη για τη φρίκη του Ολοκαυτώματος καταλαμβάνει τον επισκέπτη, με τα πάνινα αστέρια, που ήταν ραμμένα στα ρούχα τους και τις ταυτότητες με το διακριτικό της φυλής τους.
“Το Κενό του Ολοκαυτώματος” μια ψηλοτάβανη αίθουσα με τσιμεντένιο πάτωμα και τοίχους, αναπαριστά θάλαμο αερίων, ο Κήπος της Εξορίας και της Μετανάστευσης, συμβολίζει την περιπέτεια των επιζησάντων του Ολοκαυτώματος, όταν ξαφνικά συνειδητοποίησαν, ότι ήταν πλέον ανεπιθύμητοι στις χώρες καταγωγής τους, αποτελείται από 49 κολώνες κατακόρυφες και χτισμένες σε μια τετράγωνη ανισόπεδη βάση. Η αίθουσα “The Fallen Leaves”, με τα χιλιάδες μεταλλικά προσωπεία που συμβολίζουν τα θύματα του Ολοκαυτώματος. Μεσαιωνικές περγαμηνές, ταπισερί και μινιατούρες από χειρόγραφα βιβλία του Μεσαίωνα και πολλά άλλα ευρήματα, που μαρτυρούν μια κάθε άλλο παρά ανέφελη πορεία του γερμανικού εβραϊσμού στην ιστορία της Γερμανίας. Η είσοδος ήταν δωρεάν.
Από κει, πήραμε το λεωφορείο και κατευθυνθήκαμε στην Πινακοθήκη της Ανατολικής Πλευράς (East Side Gallery). Το Τείχος που κάποτε χώριζε το Βερολίνο στο δυτικό καπιταλιστικό και στο ανατολικό σοσιαλιστικό έχει κατεδαφιστεί σχεδόν ολοκληρωτικά, όμως στο σημείο αυτό έχει διασωθεί ένα τμήμα μήκους 1300 μέτρων που από το 1990 αποτελεί τη διάσημη East Side Gallery. Πολλά μέτρα του τείχους αποτέλεσαν καμβά για διάφορα έργα ζωγραφικής, πολύ (ή και λιγότερο) γνωστών καλλιτεχνών. 118 καλλιτέχνες από 21 χώρες έχουν ζωγραφίσει ενδιαφέροντα γκράφιτι, το πιο διάσημο εκ των οποίων είναι το φιλί στο στόμα των Μπρέζνιεφ και Χόνεκερ, ηγετών της Σοβιετικής Ένωσης και της Ανατολικής Γερμανίας, καθώς και το διάσημο αυτοκίνητο της σοσιαλιστικής Γερμανίας.
Διάσημα ή μη, γκράφιτι πάνω στο κομμάτι του τείχους, που παραμένει ως σημείο μνήμης!
Συνεχίζεται …